سرقت حدی
سرقت می تواند انواع مختلفی را در بر گیرد که یکی از آن ها سرقت حدی است و دارای مجازات شدیدی می باشد.
به همین دلیل شرایطی برای آن گذاشته شده تا فرد متهم راهی برای توبه و اظهار پشیمانی داشته باشد.
این شرایط می تواند عام یا خاص باشد:
سرقت حدی دارای شرایط عام:
۱) فرد باید به بلوغ برای تشخیص و تمیز دادن رسیده باشد.
در قانون مجازات اسلامی برای دخترها ۹سال تمام (قمری) و پسرها ۱۵ سال تمام(قمری) می باشد.
۲) متهم اگر تحت اجبارو زور قرار گرفته و مکره باشد و انجام ندادن آن برای او خطر جدی در پی داشته باشد مسئولیت کیفری نخواهد داشت.
اما اگر تهدید خطر جدی نداشته باشد و جرم را انجام داده باشد مسئولیت کیفری در پی دارد.
۳) طبق ماده ۱۵۰ قانون مجازات اسلامی تبصره ۱ هرگاه مرتکب یکی از جرائم موجب حد پس از صدور حکم قطعی دچار جنون شود حد ساقط نمی شود. در صورت عارض شدن جنون قبل از صدور حکم قطعی در حدودی که جنبه حق اللهی دارد تعقیب و محاکمه تا زمان افاقه به تأخیر میافتد، نسبت به مجازات هایی که جنبه حق الناسی دارد مانند قصاص و دیه و همچنین ضرر و زیان ناشی از جرم، جنون مانع از تعقیب و رسیدگی نیست.
۴) در ارتکاب جرم هدف سارق باید به دست آوردن و مالکیت مال و محروم ماندن مالک از آن به صورت دائمی باشد. چناچه فرد خواب ،مست، بی هوش یا هیپنوتیزم باشد و یا این عمل را جهت شوخی انجام دهد و مال را نرباید جرمی انجام نداده است.
سرقت حدی دارای شرایط خاص:
در ابتدا باید گفت حرز یعنی مکانی که بتوان در آن از مال یا شئ حفاظت نمود و هتک هم یعنی حرز را شکسته یا خراب کردن.
۱) یکی از موارد می تواند در حرز قرار داشتن مال باشد.
از موارد حزر می توان به هر مال پنهانی در خانه که از دیگران مخفی است صندوق های امانات گاو صندوق ها حتی جیبها در لباس و… اشاره نمود.
پس مکانی که در عموم است حرز نیست.
۲) اگر سارق حرز را هتک کند مجازات حدی خواهد داشت.
۳) سرقت از مال والدین شامل مجازات حدی نخواهد شد.
زمانیکه زن وشوهر استقلال مالی داشته باشند به سرقت محکوم می شوند.
۴) اگر سرقت در زمان قحطی صورت گرفته باشد مجازات حد را ندارد.
۵) حتی اگر سارق بعد از شکایت فرد شاکی توبه کند بدون اینکه مال سرقت شده به ملکیت او در آید.
۶) اگر مال غصبی باشد یعنی سارقی مال را از سارق دیگر دزدیده باشد حد برایش اجرا نمی شود
اما در صورت احراز همه ی شرط های سرقت حدی برای سارق اول لحاظ می شود.
دیگر شرایط خاص سرقت حدی
۷) اگر مال مسروق از اموال مردم عادی، شرکت ها و سازمان های خصوصی باشد و نه دولتی مجازات حد را دارد.
۸) سرقت اگر مخفی نبوده و جلوی دید همگان و آشکارا باشد مستوجب حد نخواهد بود.
۹) سارق باید خودش مال را از حرز بیرون ببرد.
اگر کس دیگری انجام داده و یا از کار خود نادم گردد مجازات حد را نخواهد داشت.
حال اگر دو نفر باشند هر دوی آنها هتک حرز کرده اما یکی از آنها مال مسروق را بیرون آورد حد بر او جاری گشته اما اگر یکی هتک حرز کند و یکی مال را بیرون آورد برای هیچکدام حد جاری نمی شود.
۱۰) مالی که سارق سرقت نموده باید معادل چهارونیم نخود طلای مسکوک باشد.
۱۱) اگر مال مسروق قبل از اثبات سرقت تمام و کمال به مالک برگردانده شود به عنوان تخفیف در مجازات سارق حد به تعزیر تغییر میابد.
۱۲) اگر قبل از اثبات سرقت مجرم از طرف صاحب مال مورد عفو قرار گرفته باشد حد بر او جاری نخواهد گشت.
۱۳) بایدحتما صاحب مال از سارق نزد قاضی شکایت کرده باشد و گرنه قاضی نمی تواند بدون شکایت سارق را محاکمه کند.
۱۴) اگر تا قبل از اینکه سرقت اثبات شود مال به نحوی به ملکیت سارق مجازات حد را ندارد.
راه های اثبات سرقت حدی:
- دو مرتبه اقرار
- با یک بار اقرار فرد موظف به استرداد مال است اما حد بر وی جاری نمی شود
- شهادت دو مرد عادل
- علم قاضی
- سرقت با سوگند نفی یا اثبات نمی شود
مجازات سرقت حدی
مجازات سارق برای اولین بار قطع چهار انگشت دست راست از انتها می باشد.
بطوریکه کف دست و انگشت شست باقی بماند.
در صورت نداشتنن دست راست با دستور قاضی یکی از مجازاتهای تعزیری برای او در نظر گرفته می شود.
اکر سارق برای دومین بار جرم را مرتکب شود پای چپ او از محل برامدگی طوری قطع می شود که نصف قدم و مقداری از محل مسح باقی بماند و باز هم در صورت نداشتن پای چپ با دستور قاضی یکی از مجازاتهای تعزیری برایش در نظر گزفته می شود و تکرار آن برای بار سوم برای سارق حبس ابد را در پی خواهد داشت ممکن است شرایطی برای بخشش متهم وجود داشته باشد همچنین اگر سارق در طول حبس خود توبه کند و یا مقام معظم رهبری صلاح بداند که آزاد شود و حتی مقام معظم رهبری می تواند مجازاتش را مجازات تعزیری دیگری قرار دهد.
بار چهارم مجازات حدی اعدام خواهد بود حتی اگر در زندان سرقت حدی کند.
توبه سرقت حدی:
طبق ماده ۱۱۴ قانون مجازات اسلامی در جرائم حدی به استثنا قذف و محاربه هرگاه متهم قبل اثبات جرم توبه کند و ندامت و اصلاح آن برای قاضی محرز شود حد از او ساقط می گردد. همچنین اگر جرائم فوق غیر از قذف با اقرار(یعنی بعد از اثبات جرم) ثابت شده باشد در صورت توبه مرتکب حتی پس از اثبات جرم دادگاه می تواند عفو مجرم را توسط رئیس قوه قضائیه از نهاد رهبری درخواست کند.
