تفاوت قیمومت با حضانت
تفاوت قیمومت با حضانت در چیست؟
دو موضوع قیمومت و حضانت در معنا و شرایط با هم متفاوت هستند. مثلا بعد از طلاق یا فوت پدر حضانت به مادر خواهد رسید اما قیمومت بر عهده جد پدری است در ادامه بیشتر به این دو موضوع می پردازیم. قیمومیت در لغت به معنای اداره و سرپرستی و قیم بودن برای افراد صغیر است، قیم به کسی گفته می شود که بیشتر امور مالی فرزند بر عهده او قرار می گیرد.
قیم یعنی سرپرست و تکیه گاه که به واسطه قاضی برای نگهداری از طفل صغیر، غیر رشید یا دیوانه انتخاب خواهد شد. در اصطلاح به این شخص امین حاکم می گویند درصورت فوت مرد می تواند با داشتن صلاحیت زن در اولویت قرار بگیرد تا زمانی که ازدواج مجدد انجام ندهد. اما در صورت ازدواج مجدد با بررسی نسبت به صلاحیت همسر مادر او نیز در اولویت قرار خواهد گرفت. خویشاوندان در زمانی که شرایط قیم شدن را دارند نسبت به دیگران اولویت بیشتری دارند.
ماده ۱۲۳۳ قانون مدنی درباره قیمومت: «زن نمی‌تواند بدون رضایت شوهر خود سمت قیمومت را قبول کند.»
قیم چه شرایطی باید داشته باشد؟
- طبق قانون اسلام اگر کودک مسلمان است فرد قیم نیز باید مسلمان باشد.
- قیم باید عاقل، بالغ، آگاه، بصیر باشد.
- قیم حتما دارای اهلیت و شایستگی رفتاری، اخلاقی و قابل اعتماد باشد.
اشخاص ذیل صلاحیت قیمومت نخواهند داشت به آن دقت کنید:
- شخصی که تحت قیمومت شخص دیگری باشد.
- شخص که یکی از جرایم ( سرقت، خیانت در امانت، اختلاس، هتک نوامیس، کلاهبرداری، اعمال منافی عفت ) را انجام داده باشد.
- شخصی که فساد اخلاقی داشته باشد.
- شخصی که حکم ورشکستگی او صادر شده و هنوز عملیات تصفیه مال را انجام نداده است.
- شخص و اطرافیان درجه اول شخص دعوای حقوقی با محجور داشته باشد.
چه معاملاتی را دادستان باید به قیم اجازه دهد؟
- فروش اموال غیر منقول
- رهن اموال غیر منقول محجور
- معامله ای که نتیجه آن قیم مدیون مولی علیه باشد.
- وام گرفتن از سوی محجور بدون احتیاج یا ضرورت
- صلح
تفاوت قیمومت با حضانت
حضانت در لغت به معنای پرورش دادن و نگهداری از فرزند است. حضانت در اصطلاح نگهداری و پروراندن از لحاظ جسمانی، روحی، مادی و معنوی کودک است؛ پس کسانی که حضانت بر عهده آنان است نه تنها بر امور مالی فرزندان بلکه از نظر جسمی و روحی از فرزندان نگهداری می کنند. حضانت بر عهده کسی گذاشته می شود که تمام امور فرزندان را بر عهده دارد پدر در حضانت فرزند خود اولویت دارد و بعد از مرگ پدر حضانت به مادر داده خواهد شد هیچ کس نمی تواند این حق را از مادر سلب کند مگر در دادگاه صالح عدم که با بررسی عدم صلاحیت مادر به اثبات برسد.
نکته مهم این است که حتی ازدواج مجدد مادر خللی در حضانت او ایجاد نخواهد کرد پس با توجه به این نکته حتی جد پدری نیز بخاطر ازدواج مجدد مادر نمی تواند حضانت مادر را سلب کنند. مگر در صورتی که با بررسی دادگاه به اثبات برسد که دیگر دارای صلاحیت نگهداری از فرزند خود نیست.
