تقسیم ترکه چیست؟
پس از مرگ متوفی، مباحث مربوط به تقسیم ترکه و سهم الارث ورثه آغاز می شود.
این که از نظر قانونی چه بخشی از اموال متوفی قابل تقسیم و چه مقدار غیر قابل تقسیم است، باید مورد توجه قرار گیرد.
اموال متوفی به چند بخش قابل تقسیم است.
طلبی که متوفی در طول حیات خود از دیگران داشت نیز جزو اموال او به شمار می رود.
اگر سند و مدرک رسمی و قابل ارجاعی در این خصوص در دسترس باشد می توان آن را پیگیری کرد.
بخشی از دارایی ها که متوفی به کسی بدهکار بوده نیز جزو اموال قابل پیگیری او به شمار می روند.
همه بخش های مذکور، چه مثبت و چه منفی بخش هایی از اموال متوفی محسوب می شوند که به آن ترکه می گویند.
از نظر قانونی می توان اقداماتی را نسبت به تقسیم ترکه انجام داد.
اقداماتی از قبیل مهر و موم ترکه و تحریر ترکه که در دادگاه مربوطه قابل پیگیری می باشد.
دادگاه صالح که مسائل مربوط به امور مالی را پیگیری می کند، صلاحیت رسیدگی به این پرونده را دارد.
نکته مهم این است که برای تقسیم ترکه، دادگاه می بایست واقع در محل سکونت متوفی باشد.
اقدام به مهر و موم ترکه و رفع آن
این قسمت شامل طلبکارانی است که از متوفی سند یا مدرک رسمی قابل ارجاع نسبت به طلب خود دارند.
فرد طلبکار برای مشخص نمودن و دریافت طلب خود، توانایی درخواست مهر و موم ترکه از دادگاه را دارد.
موصی له، ورثه و یا وکیل قانونی آن ها نیز می توانند درخواست خود را به دادگاه صالح ارائه دهند.
هدف از درخواست برای مهر و موم ترکه توسط موصی له، جلوگیری از حق خوری و افراط و تفریط مال متوفی است.
در بعضی موارد وراث معمولا برای جلوگیری از حق و ناحق شدن سهم الارث خود این درخواست را به دادگاه ارائه می دهند.
پس با توجه به موارد ذکر شده از اهمیت مهر و موم ترکه قبل از تقسیم ترکه، آگاهی پیدا کردیم.
دادگاه پس از انجام پیگیری های لازم به درخواست افراد مذکور، نسبت به رفع مهر و موم ترکه اقدام می کند.
تحریر ترکه
پس از فوت متوفی، بدهی های او باید تعیین شده و از ترکه پرداخت شود.
دلیل این امر این است که مقدار خالص اموال متوفی برای تقسیم ترکه میان وراث مشخص شود.
پس با مشخص شدن خلوص اموال، هر یک از وراث نسبت به میزان سهم الارث خود آگاهی پیدا می کنند.
معمولا تعیین خلوص اموال متوفی توسط خود وراث، موصی له و یا طلبکاران صورت می گیرد.
درصورت بروز مشکل و اختلاف شرایط فرق کرده و بحث دادگاه و درخواست تحریر ترکه به میان می آید.
پس از دادخواست تحریر ترکه، دادگاه احضاریه ای برای ورثه، طلبکاران و یا بدهکاران احتمالی متوفی ارسال می کند.
احضاریه ی دادگاه مشمول همه افرادی است که خود را در اموال متوفی سهیم می دانند.
سرانجام در تاریخ تشکیل دادگاه بررسی های لازم انجام می شود و تحریر ترکه صورت می گیرد.
تصفیه ترکه
پس از تحریر ترکه و تشریح شدن وضعیت بدهی های آن، نوبت به تصفیه ترکه می رسد.
قبل از تقسیم ترکه میان وراث می بایست مبلغ بدهی از ترکه برداشته شود.
این امر نیز مانند مهر و موم و تحریر ترکه می تواند به صورت توافقی انجام شود.
اگر اختلافی در این زمینه به وجود بیاید، دادگاه کار تصفیه ترکه را انجام می دهد و بعد از آن باید نسبت به پرداخت بدهی متوفی اقدام نمود.
پرداخت بدهی های متوفی وظیفه ی وصی است که خود شخص قبل از مرگ آن را تعیین می کند.
اگر متوفی در زمان حیات خود وصی را تعیین کرده باشد، خود دادگاه طی یک هفته مدیر تصفیه را مشخص می کند.
پس از مشخص شدن مقدار بدهی، مدیر تصفیه وظیفه ی پرداخت آن از روی ترکه را دارد.
پس با تقسیم ترکه به صورت قانونی میان طلبکاران و مدیونین متوفی، مبلغ سهم الارث دستخوش تغییر می شود.
در نهایت هرچه که از ترکه ماند، به عنوان سهم الارث قابل تقسیم میان وراث است.
