تمکین عام چیست؟
در اصطلاح حقوقی تمکین عام به معنی اطاعت از شوهر در امور زندگی می باشد.
این امور مانند محل سکونت و منزلی که مرد اختیار نموده، عدم خروج زن بدون اجازه همسر و همچنین حسن معاشرت.
حسن معاشرت بدین معنی که زن با همسر خود خوش رفتار باشد و نظافت و آرایش را رعایت نماید.
در قانون مدنی تمکین عام را به وظایف زوجیت در ماده ۱۱۰۸ تفسیر نموده است.
طبق این ماده ” هر گاه زن بدون مانع مشروع از ادای وظایف زوجیت امتناع کند، مستحق نفقه نخواهد بود “.
همچنین طبق ماده ی ۱۱۱۵:
اگر بودن زن با شوهر در یک منزل متضمن خوف ضرر بدنی یا مالی یا شرافتی برای زن باشد، می‌تواند مسکن علی‌حده اختیار کند.
در صورت ثبوت مظنه ضرر مزبور محکمه حکم بازگشت به منزل شوهر نخواهد داد.
مادامی که زن در بازگشتن به منزل مزبور معذور است نفقه برعهده شوهر خواهد بود.
زمانی که مرد بتواند اثبات کند که همسرش در زندگی مشترک از او اطاعت نمی کند می تواند درخواست طلاق دهد.
همچنین می تواند برای گرفتن همسر دوم اقدام نماید.
همچنین در صورت اثبات این موارد می تواند به زن نفقه ندهد ولی نمی تواند به جبر و زور متوسل شود.
بنابراین در تمکین عام می توان گفت:
اگر زن منزل همسرش را ترک کند مرد می تواند دادخواست عدم تمکین دهد.
اگر زن صراحتا اعلام نماید که به منزل بر نمی گردد و تمکین عام نمی کند دادگاه حکم الزام به تمکین می دهد.
اجرای این حکم بدین صورت است که مامور اجرا به منزل زوجه می رود.
از زوجه می خواهد به منزل همسرش باز گردد.
اگر زن جواب منفی دهد مامور آن را صورت جلسه می کند.
در این صورت برای شوهر دو حق ایجاد می گردد.
۱) نفقه نمی پردازد. ۲) می تواند نکاح دائم مجدد داشته باشد.
اگر زوجه شاغل باشد به او نفقه تعلق می گیرد؟
اگر زنی شاغل باشد به دلیل اینکه از کار خانه باز می ماند و زمان خود را صرف درآمدی می کند که مرد و خانواده حقی در آن ندارد با این استدلال می توان گفت در صورت اشتغال زن از لحاظ قانونی او هم باید در دادن نفقه و تامین نیازهای خانواده اقدام نماید و دیگر حق نفقه کامل ندارد.
البته باید اشاره کرد این در شرایطی است که مرد با کار کردن زن موافقت کند.
در غیر این صورت طبق آنچه که گفتیم زن برای خروج از منزل باید اجازه از همسر داشته باشد .
اگر دلایل موجهی مانند جان و مالش به خطر بی افتد یا اعمال دیگری همچون رفتن به حج که مستثنی شده و … را نداشته باشد ناشزه محسوب می شود.
در این صورت نفقه به او تعلق نمی گیرد.
در صورتی که زن به تنهایی نفقه را تامین نماید تکلیف او به تمکین عام و اجازه گرفتن جهت بیرون رفتن از منزل برایکسب و کار منقضی می گردد.
