حق حضانت فرزند با کیست؟
در این مقاله به حق حضانت فرزند بر عهده کدام یک از والدین است پرداخته ایم با ما همراه باشید.
سیاست های کلی قانون اساسی جمهوری اسلامی به گونه است که حق و مسئولیت فرزند را برعهده خانواده قرار داده است.
مگر اینکه طبق شرایطی این حق توسط قانون از والدین سلب شود.
اینگونه میتوان گفت نگهداری از فرزند در محیط خانواده و در کنار پدر و مادر جز در شرایط خاص مانند بیماری، اعتیاد و… خانواده همواره یکی از بُعد های اصلی نظام حقوقی ایران هست.
حضانت را نمی توانیم با ولایت یا حتی تربیت هم معنی بدانیم.
مثلا تربیت بیشتر کاری معنوی است و ولایت به معنی قدرت و اختیار است.
قانون برای اراده امور مالی فرزند به پدر و جد پدری می دهد تا بر اساس منفعت کودک عمل کنند.
مادران معمولا و مادران ایرانی به خصوص دارای عواطف و دلبستگی های شدید عاطفی به فرزند خود دارند.
زمانی که زندگی مشترک خود با همسر به مشکل می خورند بسیار به این موضوع اهمیت می دهند که در این کشمکش ها و دعوا بتوانند فرزند را کنار خود نگه دارند.
می توان اینطور نیز گفت که مادران با وجود مشکلات و ناملایمات بخاطر دلبستگی ها و عشق بیش از حد به فرزندانشان و در کنار آن ها بودن سختی ها را تحمل می کنند.
در صورتی که حضانت بیشتر برای محافظت از جسم است حضانت به طور عام شامل تربیت هم می شود.
سن حضانت کودکان:
طبق قوانین ایران حضانت فرزند تا آغاز سن بلوغ به عهده والدین است.
سن بلوغ در دختران ۹ سالگی و در پسران ۱۵ سالگی است.
براساس یک عبارت قانونی ((حضانت حق و تکلیف ابوین است)) یعنی که والدین حق حضانت و سرپرستی فرزند خود را دارند مگر شرایط خاص باشد.
در شرایط خاص حق حضانت از والدین گرفته می شود.
در غیر این صورت والدین باید تا زمانی که زنده هستند و می توانند نگهداری و تربیت فرزند خویش را انجام دهند.
جایگاه مصلحت حضانت:
طبق ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی حضانت و نگهداری کودک را که والدین او جدا از هم زندگی می کنند، در سن هفت سالگی حضانت کودک از مادر به پدر انتقال داده می شود.
براساس قانون حضانت کودک بعد از هفت سالگی به طور کامل به پدر داده نمی شود.
هر گاه در حضانت کودک اختلافی ایجاد شود حضانت کودک با مصلحت تغییر می کند.
حتی ممکن است عدم وجود عیب و نقضی در پدر به تشخیص دادگاه مصلحت بر این باشد که حضانت کودک با مادرش باشد.
با این وجود بدون دلیل دیگر حضانت از پدر سلب و به مادر داده می شود.
با وجود این قانون، دادگاه صادر کننده رای توجهی به این مسئله نمی کند.
مصلحت کودک و نقش آن در تعیین این امر موثر و ضروری است.
وضعیت حضانت در دو حالت قابل بررسی است:
۱- بعد از جدایی والدین
بعد از طلاق پدر و مادر حضانت فرزند چه پسر باشد چه دختر فرقی نمی کند تا سن ۷ سالگی برعهده مادر است از آن به بعد برعهده پدر است
البته این به شرطی است بعد از ۷ سالگی در صورتی که در مورد حضانت مسئله ای بود با رعایت مصلحت دادگاه و تشخیص دادگاه مسئله حضانت حل شود.
معیار تعیین حضانت کننده صرفا مصلحت کودک است.
اگر در صورت عیب و نقصی در پدر به تشخیص دادگاه حضانت به مادر واگذار می شود.
بعد از رسیدن کودک به سن بلوغ دادگاه خود را فارغ از رسیدگی در خصوص حضانت می داند.
دادگاه به فرند حق انتخاب برای ادامه زندگی با هر کدام از والدین را می دهد.
البته تامین مخارج زندگی او با پدر است.
۲- بعد از فوت یک یا هر دوی آن ها
در صورت فوت یکی از والدین، حصانت فرزند با والدی است که زنده می باشد.
حتی اگر کسی که فوت کرده پدر باشد حضانت با مادر است.
حتی اگر پدر قیم انتخاب کرده باشد و پدر بزرگ پدری در قید حیات باشد باز هم حضانت با مادر است.
طبق ماده ۴۳ قانون حمایت خانواده اینگونه می گوید:
با فوت پدر حضانت فرزند با مادر اوست مگر آن که دادستان اعطای حضانت به مادر را مخالف مصلحت فرزند تشخیص دهد.
