حضانت فرزند
حق نگهداری و تربیت فرزندان در محیط خانواده در کنار پدر و مادر را حضانت می گویند. این حق در شرایط خاص از پدر و مادری که صلاحیت نگهداری فرزند را ندارند از طرف قانون از والدین گرفته می شود.
طبق ماده ۱۱۶۸ قانون مدنی حضانت برای والدین هم حق تلقی می شود و هم تکلیف.
در صورتی که یکی از والدین از حق خود بگذرد طرف دیگر حق دارد او را به دادگاه احضار کند و او را به تکلیفش اجبار کند. یا برعکس اگر یک طرف از حق خود نگذرد طرف دیگر می تواند این حق را توسط دادگاه از او بستاند.
شرایط لازم برای حضانت
در قوانین ما ((توانایی عملی، شایستگی اخلاقی، عقل، اسلام و عدم ازدواج مادر با شخص دیگر)) شرایط لازم برای حضانت فرزندان است. همچنین در برخی شرایط مانند: مادر ازواج کرده باشد و پدر فوت شده باشدحضانت متعلق به مادر باشد نگهداری فرزندان از او سلب نخواهد شد. اگر پدر یا مادری که دارای حق حضانت است دچار بیماری هایی مانند سل، سفلیس، حصبه و… شود و ترس سرایت به فرزند وجود داشته باشد دادگاه با بررسی روی موضوع و اثبات آن فرزند را از والدین بیمار گرفته و به دیگری واگذار می کند همچنین اگر دادگاه حکم دهد که نگهداری فرزند با پدر اوست با وجود حکم دادگاه اگر فرزند نخواهد و دوست نداشته باشد با پدر خود زندگی کند دادگاه نمی تواند طفل را مجبور کند.
سلب حق حضانت
حق حضانتی که والدین در اختیار دارند ممکن است با دادخواست و تقاضای نزدیکان یا قیم کودک از والدین گرفته شود. با بررسی دادگاه از این جهت که والدین از کودک مواظبت نمی کنند و یا ثبات اخلاقی و شخصیتی ندارند بطوری که صحت جسمی و تربیت اخلاقی کودک در خطر بی افتد دادگاه می تواند با بررسی و تحقیق حضانت را از والدین بگیرد.
شرایطی که موجب سلب حضانت والدین می شود:
- اعتیاد زیان آور به الکل ،مواد مخدر ،قمار
- اشتهار(معروفیت)به فساد اخلاقی و فحشا
- ابتلا به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی
- سواستفاده از کودک و یا اجبار کودک به انجام کار های غیر اخلاقی مثل فساد ، فحشا ،تکدی گری ،قاچاق و …
- تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف
هر کدام از والدین که مدعی به عدم صلاحیت طرف مقابل باشد می تواند با استناد به موارد بالا دادخواستی را به دادگاه ارائه دهد؛ همچنین باید دلایل آورده شده قابل قبول بوده و بتواند آن ها را اثبات کند. دلایل دیگری همچون داشتن یک شغل با مدت طولانی که نتواند به نگهداری از کودک برسد یا سهل انگاری و بی توجهی به سلامت اخلاقی و سلامت جسمانی کودک که تشخیص آن با دادگاه و قاضی بوده است می تواند موجب سلب شود.
مدارک مورد نیاز
مدارک و منضماتی که برای گرفتن حضانت مورد نیاز می باشد:
- تصویر مصدق سند ازدواج (اختیاری)
- تصویر مصدق سند طلاق (اختیاری)
- صویر مصدق شناسنامه (اختیاری)
- به همراه داشتن کارت ملی جهت احراز هویت و کارت عابر بانک جهت پرداخت هزینه دادرسی