اگر قاتل بمیرد
اگر قاتل فراری باشد یا بمیرد، اولیاء دم بازهم حق شکایت دارند. به این دلیل که یک فرد بی گناه جان خود را از دست داده است و باید قاتل شخص مجازات شود. اگر قاتل فرار یا فوت کرده باشد باید دیه شخص مقتول از اموال قاتل به اولیای دم یا ورثه مقتول پرداخت شود.
طبق ماده ۴۳۵ قانون مجازات اسلامی
« هرگاه در جنایت عمدی، به علت مرگ یا فرار، دسترسی به مرتکب ممکن نباشد با درخواست صاحب حق، دیه جنایت از اموال مرتکب پرداخت می شود و در صورتی که مرتکب مالی نداشته باشد در خصوص قتل عمد، ولی دم می تواند دیه را از عاقله بگیرد و درصورت نبود عاقله یا عدم دسترسی به آنها یا عدم تمکن آنها ، دیه از بیت المال پرداخت می شود و در غیر قتل، دیه بر بیت المال خواهد بود چنانچه پس از اخذ دیه، دسترسی به مرتکب جنایت اعم از قتل و غیر قتل، ممکن شود در صورتی که اخذ دیه به جهت گذشت از قصاص نباشد حق قصاص حسب مورد برای ولی دم یا مجنیٌ علیه محفوظ است، لکن باید قبل از قصاص، دیه گرفته شده را برگرداند.»
اگر مال قاتل برای دیه کافی نباشد؟
در این موضوع بین قتل عمد و غیر عمد متفاوت خواهد بود.
اگر قتل عمد رخ دهد طبق ماده ۴۳۵ قانون مجازات اسلامی عاقله قاتل باید دیه بپردازند اگر به عاقله دسترسی نباشد یا آن ها توان پرداخت نداشته باشند، دیه از بیت المال پرداخت خواهد شد اگر قتل غیر عمدی باشد طبق ماده ۴۷۴ قانون مجازات اسلامی دیه از بیت المال پرداخت خواهد شد و دیگر به عاقله مرتبط نمی باشد.
ماده ۴۷۴ قانون مجازات اسلامی
« در جنایت شبه عمدی درصورتی که به دلیل مرگ یا فرار به مرتکب دسترسی نباشد، دیه از مال او گرفته می شود.
درصورتی که مال او کفایت نکند از بیت المال پرداخت می شود.»
عاقله کیست؟
عاقله به ترتیب شامل پدر، پدر بزرگ، پسر یا دختر، برادر و عمو می شود.
قاتل فراری بعد از مدتی دستگیر شود حکم چیست؟
موضوع قاتل فراری در مورد قصاص فرد، بستگی به اولیای دم مقتول دارد که با گرفتن دیه از قصاص گذشت کرده اند یا خیر. اگر گذشت کرده اند امکان انجام قصاص نخواهد بود، اما اگر گذشت نکرده باشند و دیه ای که گرفته اند را برگردانند می توانند قاتل را قصاص کنند. مجازات فراری دهنده مجرم قتل عمد، به این شکل است که طبق ماده ۴۳۴ قانون مجازات اسلامی فراری دهنده به تحویل مجرم الزام خواهد شد، اگر با بازداشت فرد فراری دهنده مرتکب حاضر شود وی بازداشت می شود اگر مرتکب فوت کند یا دستگیر نشود، صاحب حق قصاص می تواند دیه را از اموال مرتکب یا فراری دهنده برداشت کند.
در این صورت فراری دهنده بعد از پرداخت دیه می تواند به مجرم رجوع کند.
