قوانین تغییر نام
در این مقاله قصد داریم به قوانین تغییر نام و نام خانوادگی بپردازیم با ما همراه شوید.
تبصره ماده ۴۱ ق.ث.ا. درباره انتخاب نام در زمان تولد بیان می کند :
«نام خانوادگی فرزند، همان نام خانوادگی پدر خواهد بود اگرچه شناسنامه فرزند در قلمرو اداره ثبت احوال دیگری صادر گردد.»
اگر پدر و مادر فرد بنا به هر دلیلی مشخص نباشند براساس ماده ۱۷ ق.ث.ا. می توان بیان نمود :
«هرگاه ابوین طفل معاوم نباشند سند با نام خانوادگی آزاد و نام های فرضی در محل اسامی ابوین تنظیم می گردد.»
باتوجه به ماده ۱۲۷۳ ق.م :
برای تصحیح نام فرضی یا تکمیل مشخصات ناقص ،با حکم دادگاه یا مدارک حصر وراثت به عمل خواهد آمد.
نام خانوادگی طبق احکام مربوط به نام خانوادگی اصلاح خواهد شد.
موضوع فرضی بودن اسامی پدر و مادر در شناسنامه منعکس نخواهد شد.
قوانین تغییر نام ، ماده ۴۰ ق.ث.ا. :
«تغییر نام خانوادگی با تصویب سازمان ثبت احوال کشور خواهد بود.»
تبصره : «موارد تغییر نام خانوادگی مطابق آیین نامه اجرایی این قانون می باشد.»
ماده ۹۹۸ ق.م. به شرط عدم اعتراض می پردازد :
«اگر کسی نام خانوادگی خود را که در دفاتر ثبت احوال ثبت کرده است مطابق مقررات مربوطه( قوانین تغییر نام) به این امر تغییر دهد هر ذی نفع می تواند در ظرف مدت و به طریقی که در قوانین یا نظامات مخصومه مقرر است، اعتراض نماید.»
قانون گذار برای انتخاب نام از حقی به نام حق تقدم استفاده می کند.
ویژگی های حق تقدم عبارتند از :
براساس ماده ۴۱ :
حق تقدم از آن کسی است که قبل از دیگران سند به نام وی صادر شده و این نام در دفاتر مخصوص نام خانوادگی ادارات ثبت احوال به ثبت رسیده باشد.
نکته : صرف تقدم فرد در استفاده از نام خانوادگی موجد حق تقدم نخواهد بود.
بلکه این استفاده باید در دفاتر مخصوص نام خانوادگی به ثبت رسیده باشد.
پس اثبات حق تقدم تنها با ارائه سند معتبر انجام میشود.
فردی غیر از صاحب حق تقدم حق اختیار آن نام را در آن اداره ای که نام خانوادگی به ثبت رسیده ندارد مگر با اجازه دارنده حق تقدم.
براساس ماده ۹۹۸ ق.م.
هرکس که اسم خانوادگی او را دیگری بدون حق اتخاذ کرده باشد می تواند اقامه دعوی کرده و در حدود قوانین تغییر نام خانوادگی غاصب را بخواهد.
فقط در ماده ۴۲ ، استفاده از نام خانوادگی دیگری نیاز به حق تقدم ندارد.
براساس ماده ۴۲ :
«زوجه می تواند با موافقت همسر خود تا زمانی که در قید زوجیت می باشد از نام خانوادگی همسر خود بدون رعایت حق تقدم استفاده کند.
در صورت طلاق ادامه استفاده از نام خانوادگی موکول به اجازه همسر خواهد بود.»
طبق ماده ۴۳ :
«هرگاه بین زن و شوهر تفریق قانونی واقع شود، بقاء به نام خانوادگی شوهر برای زن منوط به اجازه شوهر است.»
«در صورتیکه شوهر نام خانوادگی زن را اختیار کرده باشد بقاء نام مزبور برای شوهر پس از تفریق منوط به اجازه زن است.»
قوانین تغییر نام ، طبق ماده ۴۱ ق.ث.ا :
در وضعیت فعلی استفاده شوهر از نام خانوادگی زن تابع قواعد عمومی استفاده از نام خانوادگی دیگری است.
حق تقدم قابل انتقال است. در زمان حیات با اجازه دارنده حق تقدم و بعد فوت نیز این حق به ورثه قانونی انتقال می یابد.
