مدعیان و متقاضیان ارث در مطالبه سهم الارث
قوانین سهم الارث قوانینی هستند که آگاهی از آن برای هر یک از وراث امری ضروری می باشد. با لغت ارث و وراث متوفی شروع می کنیم. ارث یا ارثیه را به مالی گویند که پس از فوت شخص(متوفی) به وراث او می رسد. در اصطلاح حقوقی ارث به معنی انتقال قهری حقوق و دارایی متوفی به ورثه ی او می باشد. به اختصار لیست وراث قانونی متوفی که می توانند ادعای وراثت کنند را بازگو می کنیم:
- فرزندان و پدر و مادر و همسر
- اجداد و برادر و خواهر و اولاد آن ها
- عمه و عمو و دایی و خاله و اولاد آن ها
این ها وراثی هستند که توانایی و صلاحیت دریافت گواهی انحصار وراثت را دارند.
همانطور که می دانیم برای مطالبه ی سهم الارث و دریافت آن ابتدا باید نسبت به دربافت گواهی انحصار وراثت اقدام کنیم. بعد از این مقدمه، نگاهی گذرا به قوانین سهم الارث و بند و تبصره های آن خواهیم انداخت.
قوانین سهم الارث
طبق ماده ۸۶۱ موجبات ارث دو امر است: نسب و سبب
یعنی شخص متقاضی وراثت باید به دلیل ازدواج و یا به موجب نسبت خونی با متوفی نسبت داشته باشد. مطابق ماده ۸۶۳ وارثین طبقه ی بعدی وقتی ارث می برند که از وارثین طبقه ی قبل کسی نباشد. اولیت بندی این وراث، طبق طبقه بندی است که در بند های بالاتر ذکر شد.
این طبقه بندی در قوانین سهم الارث از ماده ی ۸۶۲ الهام گرفته شده است. ماده ی ۸۶۴: از جمله اشخاصی که موجب سبب ارث می برند، هر یک از زوجین هستند که بعد از فوت دیگری زنده باشند. طبق ماده ۹۴۶ از امکانات زن متوفی علاوه بر مقدار ارث هایی که در سهم الارث زن گفته شد این است که: زن متوفی، هم از قیمت عرصه و هم از قیمت اعیان مال غیر منقول شامل زمین و خانه و مغازه ارث می برد.
این ماده ی مصطلح قانون مدنی در تاریخ ۶/۱۱/۱۳۸۷ اصطلاح شده است.
پس از دریافت گواهی انحصار وراثت امور مربوط به پیگیری سهم الارث برای وراث راحت تر می شود. در قوانین سهم الارث آمده است که هر یک از وراث می توانند به صورت جداگانه برای سهم الارث خود اقدام کنند.(ماده ی ۳۰۰ قانون مدنی کشور)
برای تقسیم اموال متوفی ابتدا می بایست مقدار قابل تقسیم و غیر قابل تقسیم آن مال مشخص شود.
ماده ی ۳۱۵ قانون مدنی کشور: کارشناس حقوقی موظف است تا ارزش اموال قابل تقسیم و غیر قابل تقسیم را معین کند و سهام آن را تحویل دهد. ملاک ارزیابی اموال، بهای روز آن است.