قیم کیست؟
قیم ، شخص واجد صلاحیتی است که طبق ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی و مواد ۴۸ به بعد امور حسبی، توسط دادگاه صالح انتخاب می شود.
دادگاه در صورتی که پدر و مادر صلاحیت نداشته باشند یا کودکانی که پدر یا جد پدری ندارند قیم انتخاب می کند.
ممکن است برای مجانین یا افراد غیر رشید هم قیمومیت انتخاب شود.
دادگاه قیمومیت را به منظور نمایندگی قانونی و حفظ و نظارت بر اموال صغار، مجانین و اشخاص غیر رشید انتخاب می کند.
طبق ماده ۱۲۲۷ قانون مدنی
محاکم و ادارات فقط کسی را به عنوان قیمومت می شناسند که توسط دادگاه انتخاب شده باشد.
این وظیفه ممکن است به اشخاص متعدد بر اساس تنظیم و تنسیق وظایف هر یک داده شود.
ممکن است به دلیل ارتکاب به جرم از سوی قیمومیت دائمی علیه، مولی علیه دادگاه تصمیم به قیمومیت موقت بگیرد.
تعقیب کیفری، به معنی تعلیل و امانت داری قیمومیت به صورت اشتباه است؛ اگر دادستان فرض بر تعارض منفعت قیم با محجور را داشته باشد قیم اتفاقی یا موقت برای محجور تعیین می کند.
حالت اول : دادگاه می تواند قیومیت موقت را به دائم منصوب کند.
حالت دوم: دادگاه می تواند فرد دیگری را به عنوان قیمومیت دائم منصوب کند.
اعمالی که قیمومیت موقت برای حفظ و نگهداری اموال محجور انجام داده است برای قیمومیت موقت هزینه های نگهداری از اموال پس از تحویل امور به قیمومیت دائم نافذ است.
ماده ۱۲۵۰ قانون مدنی و قانون تعیین قیم اتفاقی
هرگاه قیم در امور مربوطه به اموال مولی علیه یا جنحه یا جنایت نسبت به شخص او مورد تعقیب مدعی العموم واقع شود محکمه به تقاضای مدعی‌العموم موقتاً قیم دیگری برای اداره اموال مولی علیه معین خواهد کرد.
برای چه کسانی قیمومیت تعیین می شود؟
برای ۳ دسته از افردا قیمومت(قیمومیت) تعیین می شود؟
طبق ماده ۱۲۱۸ قانون مدنی
- اشخاص صغیر که فاقد ولی خاص( ولی قهری- وصی)
- مجنون و غیر رشیدی که جنون یا عدم رشد وی متصل به زمان صغر باشد و ولی خاص نداشته باشد.
- مجنون و غیر رشیدی که جنون و عدم رشد او متصل به زمان صغر نیست.
وظایف و اختیارات قیمومت
برای انتخاب قیم سه مرجع باید وجود داشته باشد.
مقامی که اعلام کننده وجود محجور محتاج به قیم است.
مقام قضایی انعکاس دهنده مراتب به دادگاه صالح است و مهیا کننده مقدمات تعیین قیم است.
دادگاه صالح وظیفه ی ناصب قیمومیت را دارد.
مرجع اول یعنی مقام اعلام کننده قیمومت را شامل ابوین و در نبودن آن ها، اقربایی که با محجور در یک مکان زندگی می کنند.
همسر کسی که شریک زندگیش محجور بود یا مبتلا به این عارضه شده.
مرجع دوم شخص مدعی العموم یا دادستان است.
تکلیف به انعکاس مراتب به دادگاه صالح و تمهید مقدمات حفظ و مراقبت از اموال محجور را برعهده دارد.
مرجع سوم برای انتخاب قیمومت ، دادگاه صالح خواهد بود.
